«Να είμαστε ανοιχτοί, παρά το παρελθόν»

 Άρθρο του Βλαντίμιρ Πούτιν, στις 22 Ιουνίου 2021, στην γερμανική εφημερίδα Die Zeit. Η δημοσίευσή του συμπίπτει χρονικά με την 80ή επέτειο από την έναρξη του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου - Μετάφραση: Διόδοτος

 

22 Ιουνίου 2021

Να είμαστε ανοιχτοί, παρά το παρελθόν

Στις 22 Ιουνίου 1941, ακριβώς πριν από 80 χρόνια, οι Ναζί, έχοντας κατακτήσει σχεδόν ολόκληρη την Ευρώπη, επιτέθηκαν στην ΕΣΣΔ. Για τον σοβιετικό λαό άρχισε ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος - ο πιο αιματηρός στην ιστορία της χώρας μας. Δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, το οικονομικό δυναμικό της χώρας και τα πολιτιστικά της αγαθά υπέστησαν σοβαρές ζημιές.

Είμαστε υπερήφανοι για το θάρρος και τη σταθερότητα των ηρώων του Κόκκινου Στρατού και των εργατών του εσωτερικού μετώπου που όχι μόνο υπερασπίστηκαν την ανεξαρτησία και την αξιοπρέπεια της πατρίδας μας, αλλά έσωσαν την Ευρώπη και τον κόσμο από την υποδούλωση. Παρά τις προσπάθειες να ξαναγραφούν οι σελίδες του παρελθόντος που γίνονται σήμερα, η αλήθεια είναι ότι οι Σοβιετικοί στρατιώτες ήρθαν στη Γερμανία όχι για να εκδικηθούν τους Γερμανούς, αλλά με μια ευγενή και μεγάλη αποστολή απελευθέρωσης. Κρατάμε ιερή τη μνήμη των ηρώων που πολέμησαν κατά του ναζισμού. Θυμόμαστε με ευγνωμοσύνη τους συμμάχους μας στον αντιχιτλερικό συνασπισμό, τους συμμετέχοντες στο κίνημα της Αντίστασης και τους Γερμανούς αντιφασίστες που έφεραν πιο κοντά την κοινή μας νίκη.

Έχοντας ζήσει τη φρίκη του παγκόσμιου πολέμου, οι λαοί της Ευρώπης κατάφεραν ωστόσο να ξεπεράσουν την αποξένωση και να αποκαταστήσουν την αμοιβαία εμπιστοσύνη και τον σεβασμό. Έθεσαν μια πορεία ολοκλήρωσης προκειμένου να τραβήξουν μια τελική γραμμή κάτω από τις ευρωπαϊκές τραγωδίες του πρώτου μισού του περασμένου αιώνα. Και θα ήθελα να τονίσω ότι η ιστορική συμφιλίωση του λαού μας με τους Γερμανούς που ζουν τόσο στα ανατολικά όσο και στα δυτικά της σύγχρονης ενωμένης Γερμανίας, έπαιξε τεράστιο ρόλο στη διαμόρφωση μιας τέτοιας Ευρώπης.

Θα ήθελα επίσης να υπενθυμίσω ότι ήταν οι Γερμανοί επιχειρηματίες που έγιναν "πρωτοπόροι" της συνεργασίας με τη χώρα μας στα μεταπολεμικά χρόνια. Το 1970, η ΕΣΣΔ και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας σύναψαν τη "συμφωνία του αιώνα" για τη μακροπρόθεσμη προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη, η οποία έθεσε τα θεμέλια για εποικοδομητική αλληλεξάρτηση και δρομολόγησε πολλά μελλοντικά μεγάλα έργα, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream.

Ελπίζαμε ότι το τέλος του Ψυχρού Πολέμου θα ήταν μια κοινή νίκη για την Ευρώπη. Φαινόταν ότι χρειαζόταν λίγη ακόμη προσπάθεια για να γίνει πραγματικότητα το όνειρο του Σαρλ ντε Γκωλ για μια ενιαία ήπειρο - όχι καν γεωγραφικά "από τον Ατλαντικό μέχρι τα Ουράλια", αλλά πολιτιστικά και πολιτισμικά "από τη Λισαβόνα μέχρι το Βλαδιβοστόκ".

Ακριβώς με αυτή τη λογική κατά νου - τη λογική της οικοδόμησης μιας Μεγάλης Ευρώπης ενωμένης με κοινές αξίες και συμφέροντα - η Ρωσία προσπάθησε να αναπτύξει τις σχέσεις της με τους Ευρωπαίους. Τόσο η Ρωσία όσο και η ΕΕ έχουν κάνει πολλά σε αυτή την πορεία.

Όμως έχει επικρατήσει μια διαφορετική προσέγγιση. Βασιζόταν στην επέκταση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, η οποία ήταν η ίδια ένα κατάλοιπο του Ψυχρού Πολέμου. Άλλωστε, δημιουργήθηκε ειδικά για την αντιπαράθεση εκείνης της εποχής.

Η κίνηση του μπλοκ προς τα ανατολικά - η οποία, παρεμπιπτόντως, ξεκίνησε όταν η σοβιετική ηγεσία πείστηκε στην πραγματικότητα να αποδεχθεί την ένταξη της ενωμένης Γερμανίας στο ΝΑΤΟ - ήταν αυτή που μετατράπηκε στον κύριο λόγο για τη ραγδαία αύξηση της αμοιβαίας δυσπιστίας στην Ευρώπη. Οι προφορικές υποσχέσεις που δόθηκαν εκείνη την εποχή, όπως "αυτό δεν στρέφεται εναντίον σας" ή "τα σύνορα του μπλοκ δεν θα πλησιάσουν προς εσάς", ξεχάστηκαν γρήγορα. Όμως, είχε δημιουργηθεί ένα προηγούμενο.

Και από το 1999, ακολούθησαν άλλα πέντε "κύματα" επέκτασης του ΝΑΤΟ. Δεκατέσσερις νέες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των δημοκρατιών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, προσχώρησαν στον οργανισμό, διαψεύδοντας ουσιαστικά τις ελπίδες για μια ήπειρο χωρίς διαχωριστικές γραμμές. Είναι ενδιαφέρον ότι για το γεγονός αυτό είχε προειδοποιήσει στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ο Egon Bahr, ένας από τους ηγέτες του SPD, ο οποίος πρότεινε μια ριζική αναδιάρθρωση ολόκληρου του ευρωπαϊκού συστήματος ασφαλείας μετά τη γερμανική ενοποίηση, με τη συμμετοχή τόσο της ΕΣΣΔ όσο και των Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλά κανείς στην ΕΣΣΔ, τις ΗΠΑ ή την Ευρώπη δεν ήταν πρόθυμος να τον ακούσει εκείνη την εποχή.

Επιπλέον, πολλές χώρες τέθηκαν ενώπιον της τεχνητής επιλογής να είναι είτε με τη συλλογική Δύση είτε με τη Ρωσία. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για ένα τελεσίγραφο. Η ουκρανική τραγωδία του 2014 είναι ένα παράδειγμα των συνεπειών στις οποίες οδήγησε αυτή η επιθετική πολιτική. Η Ευρώπη υποστήριξε ενεργά το αντισυνταγματικό ένοπλο πραξικόπημα στην Ουκρανία. Από εδώ ξεκίνησαν όλα. Γιατί ήταν απαραίτητο να γίνει αυτό; Τότε ο νυν πρόεδρος Γιανουκόβιτς είχε ήδη αποδεχθεί όλα τα αιτήματα της αντιπολίτευσης. Γιατί οι ΗΠΑ οργάνωσαν το πραξικόπημα και οι ευρωπαϊκές χώρες το υποστήριξαν με ασθενή καρδιά, προκαλώντας τη διάσπαση της Ουκρανίας και την απόσυρση της Κριμαίας;

Όλο το σύστημα της ευρωπαϊκής ασφάλειας έχει πλέον υποβαθμιστεί σημαντικά. Οι εντάσεις αυξάνονται και οι κίνδυνοι μιας νέας κούρσας εξοπλισμών γίνονται πραγματικοί. Χάνουμε τις τεράστιες ευκαιρίες που προσφέρει η συνεργασία - και αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό τώρα που όλοι αντιμετωπίζουμε κοινές προκλήσεις, όπως η πανδημία και οι τρομερές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειές της.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Και το πιο σημαντικό, ποια συμπεράσματα πρέπει να βγάλουμε από κοινού; Ποια διδάγματα της ιστορίας θα πρέπει να ανακαλέσουμε στη μνήμη μας; Νομίζω, πρώτα και κύρια, ότι ολόκληρη η μεταπολεμική ιστορία της Μεγάλης Ευρώπης επιβεβαιώνει ότι η ευημερία και η ασφάλεια της κοινής μας ηπείρου είναι δυνατή μόνο μέσα από τις κοινές προσπάθειες όλων των χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας. Διότι η Ρωσία είναι μία από τις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης. Και έχουμε επίγνωση της άρρηκτης πολιτιστικής και ιστορικής μας σύνδεσης με την Ευρώπη.

Είμαστε ανοιχτοί σε ειλικρινή και εποικοδομητική αλληλεπίδραση. Αυτό επιβεβαιώνεται από την ιδέα μας για τη δημιουργία ενός κοινού χώρου συνεργασίας και ασφάλειας από τον Ατλαντικό έως τον Ειρηνικό Ωκεανό, ο οποίος θα περιλαμβάνει διάφορες μορφές ολοκλήρωσης, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης.

Επαναλαμβάνω ότι η Ρωσία είναι υπέρ της αποκατάστασης μιας συνολικής εταιρικής σχέσης με την Ευρώπη. Έχουμε πολλά θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Αυτά περιλαμβάνουν την ασφάλεια και τη στρατηγική σταθερότητα, την υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση, την ψηφιοποίηση, την ενέργεια, τον πολιτισμό, την επιστήμη και την τεχνολογία, την επίλυση κλιματικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων.

Ο κόσμος είναι ένας δυναμικός χώρος, που αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις και απειλές. Απλώς δεν έχουμε την πολυτέλεια να κουβαλάμε το βάρος των παρεξηγήσεων, των σκληρών συναισθημάτων, των συγκρούσεων και των λαθών του παρελθόντος. Είναι ένα βάρος που θα μας εμποδίσει να επικεντρωθούμε στις τρέχουσες προκλήσεις. Είμαστε πεπεισμένοι ότι όλοι μας πρέπει να αναγνωρίσουμε αυτά τα λάθη και να τα διορθώσουμε. Κοινός και αδιαμφισβήτητος στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε την ασφάλεια στην ήπειρο χωρίς διαχωριστικές γραμμές, έναν κοινό χώρο για δίκαιη συνεργασία και ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, για την ευημερία της Ευρώπης και του κόσμου συνολικά.

thesaker.is