Μια σύντομη ιστορία του ποδοσφαίρου, από τις απαρχές του στο Μεσαίωνα μέχρι το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 στο Κατάρ.

Συμπεριλαμβανομένου του γιατί στην Αμερική η λέξη football σημαίνει ράγκμπι ενώ το ποδόσφαιρο το λένε soccer. 

[ Στο άρθρο περιέχονται πολλές κι εκπληκτικές φωτογραφίες !!! Αποτελεί ιστορικό αρχείο ιδιαίτερης αξίας !! Ειδικά στις φωτογραφίες των γηπέδων πατήστε για μεγέθυνση ]

 Το ποδόσφαιρο είναι μακράν το πιο δημοφιλές άθλημα στον κόσμο, τόσο από άποψη τηλεθέασης όσο και συμμετοχής.

Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί, με περίπου 3,5-4 δισεκατομμύρια οπαδούς παγκοσμίως.

Αλλά δεν πρέπει να μας εκπλήσσει: το ποδόσφαιρο είναι το παιχνίδι του λαού από τις απαρχές του... 

 

Το ποδόσφαιρο υπάρχει εδώ και αιώνες, αλλά όχι όπως το αντιλαμβανόμαστε σήμερα.

Ήδη από τον 9ο αιώνα ήταν ένα παιχνίδι που παιζόταν σε ειδικές περιπτώσεις - ημέρες γιορτών - όπου γειτονικά χωριά ανταγωνίζονταν για να φτάσει μια μπάλα σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία.

Ήταν ένα άγριο, θορυβώδες άθλημα. 

Ο βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος Δ' ψήφισε ακόμη και νόμο που απαγόρευε το ποδόσφαιρο στις αρχές του 15ου αιώνα, αλλά η δημοτικότητά του ήταν τεράστια.

Και έτσι το ποδόσφαιρο συνέχισε με αυτή τη μορφή μαζικής συμμετοχής για αιώνες, σε όλη την Ευρώπη, με συγκεκριμένες εκδοχές να εξελίσσονται σε όλη την ήπειρο. 

 

Αλλά μια σημαντική στιγμή στην ιστορία του ποδοσφαίρου ήταν η παρουσία του στα αγγλικά δημόσια σχολεία (ιστορικά ιδιωτικά σχολεία) στις αρχές του 19ου αιώνα.

Πίστευαν ότι η άσκηση αποτελούσε κρίσιμο μέρος της εκπαίδευσης και έτσι ενθάρρυναν τους μαθητές να παίζουν διάφορα αθλήματα.
Και έτσι το ποδόσφαιρο, το οποίο για πολύ καιρό ήταν ένα ανοργάνωτο παιχνίδι με δεκάδες ή εκατοντάδες άτομα, απέκτησε μεγαλύτερη δομή, ώστε τα αγόρια να μπορούν να παίζουν σε ομάδες.

Κάθε σχολείο ανέπτυξε τους δικούς του κανόνες, γεγονός που οδήγησε στη δημιουργία του ράγκμπι, καθώς ορισμένα σχολεία επέτρεπαν τη χρήση των χεριών. 

Μια άλλη σημαντική στιγμή στην ιστορία του ποδοσφαίρου ήταν οι μεταβαλλόμενες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της Βρετανίας του 19ου αιώνα.

Καθώς τα δικαιώματα των εργατών βελτιώνονταν, κέρδιζαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο- με αυτόν τον ελεύθερο χρόνο έπαιζαν αθλήματα.

Συμπεριλαμβανομένης αυτής της παραδοσιακής μορφής ποδοσφαίρου μαζικής συμμετοχής: 

Όμως το πιο οργανωμένο παιχνίδι σύντομα εξαπλώθηκε από τα δημόσια σχολεία και άρχισαν να εμφανίζονται ποδοσφαιρικοί σύλλογοι.

Στην αρχή συνδέονταν με ιδρύματα, όπως σχολεία, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, στρατό ή χώρους εργασίας.

Όπως η AFC του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ το 1856. 

Δεν άργησαν να ιδρυθούν "ανεξάρτητοι" σύλλογοι σε όλη τη χώρα - που δεν συνδέονταν με κανένα άλλο ίδρυμα και σχηματίζονταν με βάση μόνο μια πόλη ή μια περιοχή.

Όπως η Sheffield F.C., που ιδρύθηκε το 1857 και είναι η παλαιότερη ποδοσφαιρική ομάδα που υπάρχει ακόμα στον κόσμο. 

Για να οργανωθεί αυτή η πληθώρα συλλόγων και να διευθετηθεί το φάσμα των ελαφρώς διαφορετικών κανόνων και εκδοχών του ποδοσφαίρου που είχαν προκύψει στα δημόσια σχολεία, χρειάστηκε ένα διοικητικό όργανο.

Έτσι, το 1863 ιδρύθηκε η Ποδοσφαιρική Ένωση, η πρώτη στον κόσμο.

 

 Στις 26 Οκτωβρίου 1863, στην ταβέρνα Freemasons' Tavern στο Λονδίνο, εκπρόσωποι συλλόγων και σχολείων πραγματοποίησαν συνάντηση όπου συμφώνησαν να καθιερώσουν ένα ενιαίο, ενοποιημένο σύνολο κανόνων για το παιχνίδι.

Το σύγχρονο ποδόσφαιρο γεννήθηκε. 

Και αυτή η κωδικοποιημένη εκδοχή του ποδοσφαίρου (δηλ. διαφορετική από το ράγκμπι) έγινε γνωστή ως "Association Football", παραπέμποντας στην FA, η οποία παραμένει η επίσημη ονομασία του αθλήματος.

Και από αυτό προήλθε το "soccer" (ποδόσφαιρο), παίρνοντας το "soc" από τη μέση του Association.
 

Το Κύπελλο FA - ο πρώτος εγχώριος διαγωνισμός κυπέλλου στον κόσμο - ξεκίνησε το 1871, ενώ η εθνική Football League έφτασε το 1888.

Ενώ ο πρώτος διεθνής αγώνας έγινε το 1872, όταν η Αγγλία έπαιξε με τη Σκωτία στο Hamilton Crescent.

Ο αγώνας έληξε ισόπαλος 0-0. 

 

 Σύντομα το ποδόσφαιρο άρχισε να εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, κυρίως λόγω των Βρετανών μεταναστών και εργατών.

Για παράδειγμα, ήταν Άγγλοι εργάτες σιδηροδρόμων που έπαιξαν για πρώτη φορά ποδόσφαιρο στην Αργεντινή, μεταδίδοντάς το στους ντόπιους.

Ήταν μια παρόμοια διαδικασία σε όλο τον κόσμο.

Το παιχνίδι διαδόθηκε παντού και σύντομα δημιουργήθηκαν ποδοσφαιρικές ενώσεις σχεδόν σε κάθε χώρα.

Όπως στη Χιλή το 1895, στο Ντεμάρκ το 1889 και στο Μεξικό το 1907.

Και για να επιβλέπει το παγκόσμιο παιχνίδι ιδρύθηκε το 1904 η Διεθνής Ομοσπονδία Ποδοσφαιρικών Σωματείων (FIFA). 

 

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στο πρώιμο ποδόσφαιρο ήταν ότι πολλοί πίστευαν ότι οι αθλητές έπρεπε να είναι ερασιτέχνες- οι ενώσεις απαγόρευσαν να πληρώνονται οι ποδοσφαιριστές.

Μετά από μακρά διαμάχη, οι επαγγελματίες επετράπησαν στην Αγγλία τη δεκαετία του 1880, αν και σε άλλες χώρες δεν νομιμοποιήθηκε μέχρι τη δεκαετία του 1930.
Φυσικά, οι κανόνες του ποδοσφαίρου έχουν εξελιχθεί πάρα πολύ στο πέρασμα των χρόνων.

Το 1866 προστέθηκε ένα δοκάρι στο τέρμα- το 1871 εισήχθησαν συγκεκριμένοι τερματοφύλακες- οι διαιτητές ήρθαν το 1881- τα πέναλτι το 1891- οι υποβιβάσεις εισήχθησαν μόλις το 1958- οι κόκκινες και κίτρινες κάρτες ήρθαν το 1970. 

 

 

Με τις περισσότερες χώρες να έχουν πλέον εγχώρια πρωταθλήματα και εθνικές ομάδες, ένας Γάλλος ονόματι Jules Rimet πρότεινε κάτι που ονομάστηκε Παγκόσμιο Κύπελλο.

13 ομάδες ταξίδεψαν στην Ουρουγουάη το 1930 για να λάβουν μέρος, όπου η γηπεδούχος χώρα κέρδισε στο Estadio Centenario:

 

 

 

Τη δεκαετία του 1930 το ποδόσφαιρο ήταν ήδη ένα παγκοσμίως δημοφιλές άθλημα και είχε αρχίσει η εποχή των μεγάλων γηπέδων.

Κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας σημειώθηκαν πολλά ρεκόρ θεατών που εξακολουθούν να ισχύουν, καθώς δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι συνέρρεαν για να παρακολουθήσουν την τοπική τους ομάδα κάθε Σαββατοκύριακο.

 

 

 

 Το ποδόσφαιρο ανέκαμψε γρήγορα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1950, όταν η Βραζιλία έχασε στην έδρα της από την Ουρουγουάη, είχε σχεδόν 200.000 θεατές - ρεκόρ.

Και το 1955 ιδρύθηκε το Ευρωπαϊκό Κύπελλο - το οποίο μια μέρα θα γινόταν το Champions League. 

 

 

Τη δεκαετία του 1950 συνέβη μια άλλη κρίσιμη στιγμή στην ιστορία του ποδοσφαίρου: η άνοδος της τηλεόρασης, η οποία θα άλλαζε το παιχνίδι για πάντα.

Και το ίδιο το ποδόσφαιρο εξελίχθηκε, γινόταν πιο πολύπλοκο από άποψη τακτικής, καθώς τα γήπεδα μεγάλωναν όλο και περισσότερο και τα νούμερα τηλεθέασης αυξάνονταν. 

 

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970 στο Μεξικό μεταδόθηκε ζωντανά σε έγχρωμη μετάδοση - για πρώτη φορά - σε όλο τον κόσμο, ένα τουρνουά που χαρακτηρίστηκε από το ζωηρό κίτρινο, πράσινο και μπλε της θρυλικής στολής της Βραζιλίας.

Φαινόταν το αποκορύφωμα για το ποδόσφαιρο: αυτό ήταν, πραγματικά, το όμορφο παιχνίδι. 

Η πιο πρόσφατη σημαντική εξέλιξη στο ποδόσφαιρο σημειώθηκε τη δεκαετία του 1990.

Συγκεκριμένα, ήταν η δημιουργία της Premier League το 1992, ενός αποσχισθέντος πρωταθλήματος με κίνητρο τις τεράστιες οικονομικές δυνατότητες των τηλεοπτικών δικαιωμάτων.

Το οποίο έβαλε το ποδόσφαιρο στη σύγχρονη, υπερ-εμπορική του πορεία. 

Επίσης, το 1992 εισήχθη ο κανόνας backpass, ο οποίος απαγορεύει στους τερματοφύλακες να χρησιμοποιούν τα χέρια τους όταν τους δίνουν την μπάλα οι συμπαίκτες τους.

Ήταν μια προσπάθεια να μειωθεί η σπατάλη χρόνου και να γίνει το ποδόσφαιρο πιο δυναμικό.  

 

Και αυτό μας φέρνει στο 2022, μακριά από τις μεσαιωνικές ρίζες του ποδοσφαίρου, όπου το άθλημα έχει γίνει πια μια οικονομική και πολιτιστική υπερδύναμη, όταν τα αστέρια του είναι παγκόσμια είδωλα, όταν έχει εισαχθεί το VAR και όταν, για πρώτη φορά, διεξάγεται Παγκόσμιο Κύπελλο σε περίοδο Νοεμβρίου/Δεκεμβρίου. Μάλιστα για πρώτη φορά και σε μουσουλμανικό κράτος του Αραβικού κόσμου. 

 

 

 πηγή