ΕΕ: προς τη στρατιωτικοποίηση

του Леонид Савин (Λεονίντ Σαβίν)

 

 Στις 10 Νοεμβρίου 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το νέο της σχέδιο δράσης "Στρατιωτική κινητικότητα 2.0". Παράλληλα, δημοσιεύθηκε η "Στρατηγική της ΕΕ για την άμυνα στον κυβερνοχώρο".

Σύμφωνα με την επίσημη παρουσίαση, τα έγγραφα αποσκοπούν στην "αντιμετώπιση της επιδείνωσης του περιβάλλοντος ασφαλείας μετά την επιθετική ενέργεια της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και στη βελτίωση της ικανότητας της ΕΕ να προστατεύει τους πολίτες και τις υποδομές της".

 

Σύμφωνα με τη Margrethe Vestager, εκτελεστική αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, "Σήμερα, δεν υπάρχει ευρωπαϊκή άμυνα χωρίς άμυνα στον κυβερνοχώρο. Επομένως, οι δύο στρατηγικές είναι αλληλένδετες και συμπληρωματικές".

 

Συνοπτικά, το σχέδιο δράσης για τη στρατιωτική κινητικότητα θα πρέπει να βοηθήσει τους ευρωπαϊκούς στρατούς να ανταποκρίνονται καλύτερα, ταχύτερα και σε επαρκή κλίμακα σε κρίσεις στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και πέραν αυτών. Θα πρέπει να ενισχύσει την ικανότητα της ΕΕ να στηρίζει τα κράτη μέλη και τους εταίρους στη μεταφορά στρατευμάτων και του εξοπλισμού τους. Επίσης, στοχεύει στην ενίσχυση της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ και θα διευκολύνει την επικοινωνία και τον διάλογο με τους βασικούς εταίρους. Στο πλαίσιο της τρέχουσας θέσης της ΕΕ έναντι της Ουκρανίας, καθώς και της ενίσχυσης της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ, η πρωτοβουλία αυτή ανοίγει το δρόμο για μια νέα αντιπαράθεση με τη Ρωσία και φέρνει κράτη που δεν είναι ακόμη μέλη της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ στην τροχιά επιρροής των Βρυξελλών.

 

Με βάση τα επιτεύγματα του πρώτου σχεδίου δράσης που δρομολογήθηκε το 2018, η νέα στρατιωτική κινητικότητα καλύπτει την περίοδο 2022-2026 και περιλαμβάνει:

 

- Εντοπισμός πιθανών ελλείψεων στις υποδομές, ενημέρωση για μελλοντικές δράσεις με στόχο την ιεράρχηση των βελτιώσεων και την ενσωμάτωση των απαιτήσεων της αλυσίδας εφοδιασμού καυσίμων για την υποστήριξη μετακινήσεων μεγάλης κλίμακας των ενόπλων δυνάμεων βραχυπρόθεσμα,

 

- Ψηφιοποίηση των διοικητικών διαδικασιών που σχετίζονται με τα τελωνεία, την εφοδιαστική και τα συστήματα στρατιωτικής κινητικότητας,

 

- Μέτρα για την προστασία των υποδομών μεταφορών από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο και άλλες υβριδικές απειλές,

 

- Διευκόλυνση της πρόσβασης σε στρατηγικά οχήματα παράδοσης και μεγιστοποίηση των συνεργιών με τον πολιτικό τομέα για τη βελτίωση της στρατιωτικής κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένης της εναέριας και της θαλάσσιας κινητικότητας,

 

- Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της ανθεκτικότητας των συστημάτων μεταφορών στην κλιματική αλλαγή,

 

- Ενίσχυση της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ και τους βασικούς στρατηγικούς εταίρους, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Νορβηγία, με παράλληλη διευκόλυνση της δέσμευσης και του διαλόγου με τους περιφερειακούς εταίρους και τις χώρες της διεύρυνσης, όπως η Ουκρανία, η Μολδαβία και τα Δυτικά Βαλκάνια.

 

Στο σχέδιο προτείνονται περαιτέρω δράσεις για τη διασφάλιση της ταχείας, αποτελεσματικής και απρόσκοπτης μετακίνησης δυνητικά μεγάλων δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένου του στρατιωτικού προσωπικού και του εξοπλισμού, τόσο στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ όσο και για εθνικές και πολυεθνικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένου του ΝΑΤΟ.

 

Η στρατηγική προσέγγιση του παρόντος σχεδίου δράσης επικεντρώνεται στην ανάγκη ανάπτυξης ενός καλά συνδεδεμένου δικτύου στρατιωτικής κινητικότητας, το οποίο θα αποτελείται από

 

- πολυτροπικούς διαδρόμους μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των οδικών, σιδηροδρομικών, αεροπορικών και εσωτερικών πλωτών οδών

 

- δρόμους με υποδομές μεταφορών διπλής χρήσης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικές μεταφορές,

 

- Κόμβοι μεταφορών και κέντρα διοικητικής μέριμνας που παρέχουν την απαραίτητη υποστήριξη στις χώρες υποδοχής και διέλευσης για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης στρατευμάτων και εξοπλισμού,

 

- Εναρμονισμένοι ψηφιακοί κανονισμοί, καταστατικά, διαδικασίες και διοικητικοί μηχανισμοί,

 

- Βελτίωση της βιωσιμότητας, της ανθεκτικότητας και της ετοιμότητας των πολιτικών και στρατιωτικών δυνατοτήτων μεταφορών και εφοδιασμού.

 

Αυτό θα απαιτήσει σημαντικούς πόρους για την αναδιοργάνωση των δρομολογίων και των πλατφορμών εφοδιασμού στην ΕΕ, καθώς και για την προσαρμογή της νομοθεσίας στις στρατιωτικές ανάγκες. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για στρατιωτικοποίηση των εσωτερικών πολιτικών, τόσο της ίδιας της ΕΕ όσο και κάθε μεμονωμένου μέλους της κοινότητας. Θεωρείται ότι όλα αυτά θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της PESCO (Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία) και σε στενό συντονισμό με το ΝΑΤΟ. Οι υποδομές θα ανανεωθούν μέσω της αναθεώρησης της διευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τις μεταφορές. Οι διαδικασίες διέλευσης των συνόρων εντός της ΕΕ θα εξορθολογιστούν επίσης. Παράλληλα, θα διεξαχθούν ασκήσεις μεγάλης κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων πολυεθνικών ελιγμών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

 

Στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στον τομέα των πολιτικών μεταφορών και στα συστήματα υποστήριξής τους, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων διαχείρισης της κυκλοφορίας (εναέρια, σιδηροδρομικά, θαλάσσια), των συστημάτων διαχείρισης τερματικών σταθμών εμπορευματοκιβωτίων, των συστημάτων ελέγχου για κλειδαριές, γέφυρες, σήραγγες κ.λπ. Η πρόσφατα εκδοθείσα επικαιροποιημένη οδηγία για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών (NIS2) στον τομέα των μεταφορών πρέπει να εφαρμοστεί γρήγορα. Προβλέπεται επίσης η ανταλλαγή των απαραίτητων πληροφοριών για την εξασφάλιση της πληρέστερης δυνατής επίγνωσης της κατάστασης μεταξύ του στρατιωτικού και του πολιτικού τομέα μεταφορών. Το έργο αυτό θα εκτελεστεί από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Οργανώσεων Σύνδεσης για την αντιμετώπιση κρίσεων στον κυβερνοχώρο (EU - CyCLONe). Αναφέρεται επίσης η σημασία της χρήσης των διαστημικών δυνατοτήτων της ΕΕ για τον σκοπό αυτό.

Γενικά, η τάση προς μεγαλύτερη ευρωατλαντική αλληλεξάρτηση είναι αισθητή. Πράγματι, εκτός από το ΝΑΤΟ, το οποίο αποτελεί βασικό οργανισμό-εταίρο, αναφέρονται και άλλοι συμμετέχοντες στο σχέδιο στρατιωτικής κινητικότητας PESCO, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς και η Νορβηγία. Αναμένεται ότι και η Μεγάλη Βρετανία θα ενταχθεί σύντομα στο πρόγραμμα PESCO, μόλις ολοκληρωθούν οι σχετικές διαδικασίες.

 

Είναι σημαντικό ότι, παράλληλα, η Γαλλία παρουσίασε επίσης την εθνική αμυντική στρατηγική της. Επικεντρώνεται επίσης στη συνεργασία με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, καθώς και στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, τα πυρηνικά όπλα και τον υβριδικό πόλεμο. Ωστόσο, η στρατηγική της Γαλλίας είναι πιο λεπτομερής και σχεδόν τριπλάσια από το σχέδιο της ΕΕ.

 

Συνολικά, περιλαμβάνει δέκα στρατηγικούς στόχους.

 

1. Διατήρηση ενός αξιόπιστου και αξιόπιστου πυρηνικού αποτρεπτικού μέσου. Η σύγκρουση στην Ουκρανία "καταδεικνύει την ανάγκη διατήρησης ενός αξιόπιστου και αξιόπιστου πυρηνικού αποτρεπτικού μέσου για την αποτροπή ενός μεγάλου πολέμου", το οποίο να είναι "νόμιμο, αποτελεσματικό και ανεξάρτητο", ενώ επαναλαμβάνει "την ανάγκη διατήρησης της ικανότητας κατανόησης και περιορισμού του κινδύνου κλιμάκωσης".

 

2. Αύξηση της ανθεκτικότητας τόσο στις στρατιωτικές όσο και στις μη παραδοσιακές προκλήσεις ασφάλειας (χειραγώγηση πληροφοριών, κλιματική αλλαγή, κυνήγι πόρων, πανδημίες κ.λπ.) με την προώθηση του αμυντικού πνεύματος και τη διασφάλιση της εθνικής συνοχής. Για το σκοπό αυτό, η Γαλλία εφαρμόζει μια εθνική στρατηγική ανθεκτικότητας για να ενισχύσει την ικανότητά της να αντέχει σε κάθε είδους διαταραχή της κανονικής ζωής της χώρας. Επιπλέον, η καθολική εθνική υπηρεσία θα επεκταθεί με αβέβαιο τρόπο- ο Μακρόν δήλωσε ότι θα δώσει λεπτομέρειες σχετικά με αυτό το πρώτο τρίμηνο του 2023.

 

3. Διασφάλιση ότι η γαλλική βιομηχανία θα στηρίξει μακροπρόθεσμα την πολεμική προσπάθεια με τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων, τη μετακίνηση των πιο ευαίσθητων γραμμών παραγωγής και τη διαφοροποίηση των προμηθευτών. Αυτό θυμίζει την ιδέα της "οικονομίας του πολέμου" που ο Μακρόν πρότεινε για πρώτη φορά στο συνέδριο του Eurosatory τον Ιούνιο του 2022.

 

4. Αύξηση της ανθεκτικότητας στον κυβερνοχώρο. "Δεν υπάρχει τρόπος να δημιουργηθεί μια κυβερνοάμυνα που θα αποτρέψει όλες τις κυβερνοεπιθέσεις κατά της Γαλλίας, αλλά είναι απαραίτητο να βελτιωθεί η κυβερνοασφάλειά της για να προετοιμαστεί η χώρα για τις νέες απειλές", αναφέρει το έγγραφο. Για να γίνει αυτό, "πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα". Συγκεκριμένα, το έγγραφο αναφέρει ότι "παρά το σημαντικό έργο που έχει ήδη γίνει, η κυβερνοασφάλεια του κράτους μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά" και ότι "είναι απαραίτητο να βελτιωθεί σημαντικά η κυβερνοασφάλεια όλων των δημόσιων υπηρεσιών".

5. Ο βασικός ρόλος του ΝΑΤΟ στην ευρωπαϊκή άμυνα, ο ρόλος της Γαλλίας σε αυτό και η ενίσχυση του ευρωπαϊκού πυλώνα. Το έγγραφο αναφέρει ότι "η Γαλλία σκοπεύει να διατηρήσει μια μοναδική θέση στο πλαίσιο της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Κατέχει μια απαιτητική και ηγετική θέση λόγω της ιδιαιτερότητας και της ανεξαρτησίας της αμυντικής της πολιτικής, ιδίως της πυρηνικής της αποτροπής". Προστίθεται ότι, βάσει της επιχειρησιακής αξιοπιστίας της, της ικανότητάς της ταχείας αντίδρασης και της οικονομικής συνεισφοράς της, "η Γαλλία σκοπεύει να αυξήσει την επιρροή της και την επιρροή των ευρωπαίων συμμάχων της προκειμένου να επηρεάσει σημαντικές αλλαγές στη στάση του ΝΑΤΟ και στο μέλλον της στρατηγικής σταθερότητας στην Ευρώπη. Στο έγγραφο σημειώνεται ότι η Γαλλία "αποκλείει την επέκταση [της ιδιότητας του μέλους] σε άλλες γεωγραφικές περιοχές, ιδίως στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.

 

6. Ενίσχυση της ευρωπαϊκής κυριαρχίας και ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας στην Ευρώπη. "Η ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία εξαρτάται από μια ισχυρή ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανική ικανότητα που να ανταποκρίνεται στις δικές της ανάγκες" και για το σκοπό αυτό "η Γαλλία υποστηρίζει τη δημιουργία ενός βραχυπρόθεσμου μέσου για την από κοινού προμήθεια ευρωπαϊκού εξοπλισμού".

 

7. Να είστε αξιόπιστος συνεργάτης και αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας. Το έγγραφο αναφέρει μια βαθιά σχέση με τη Γερμανία, βασικές εταιρικές σχέσεις με την Ιταλία και την Ισπανία, στρατηγικές εταιρικές σχέσεις με την Ελλάδα και την Κροατία, μια εταιρική σχέση για την ανάπτυξη ικανοτήτων με το Βέλγιο, αναφέρει την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τη Γεωργία και σημειώνει ότι θα πρέπει "να αποκατασταθεί γρήγορα ένας εποικοδομητικός διάλογος" με το Ηνωμένο Βασίλειο. Η στρατηγική εταιρική σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες "θα παραμείνει θεμελιώδης και θα πρέπει να είναι φιλόδοξη, νηφάλια και ρεαλιστική". Γίνεται αναφορά στις σχέσεις με τις αφρικανικές χώρες, τον Περσικό Κόλπο, τη Μεσόγειο και την Ερυθρά Θάλασσα και την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.

 

8. Βελτίωση της νοημοσύνης. Η Γαλλία πρέπει να συνεχίσει τις βαθιές μεταρρυθμίσεις των υπηρεσιών πληροφοριών της και να ακολουθήσει μια "φιλόδοξη" πολιτική προσλήψεων και διατήρησης. Θα πρέπει επίσης να επενδύσει σε νέα τεχνικά εργαλεία που "θα πρέπει να αξιοποιήσουν το δυναμικό της κβαντικής πληροφορικής και της τεχνητής νοημοσύνης".

 

9. Άμυνα και δράση σε υβριδικούς πολέμους (σκόπιμα ασαφείς συνδυασμοί άμεσων και έμμεσων, στρατιωτικών και μη στρατιωτικών, νόμιμων και παράνομων τρόπων δράσης, συχνά δύσκολα προσδιορίσιμοι). Θα δημιουργηθεί μια πιο ευέλικτη, ευέλικτη και ολοκληρωμένη οργάνωση για να "εντοπίζει, να χαρακτηρίζει, να ενεργοποιεί τους κατάλληλους προστατευτικούς μηχανισμούς (...) και να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά". Αναπτύσσονται επίσης εργαλεία για την αντιμετώπιση των ιδιωτικών στρατιωτικών εταιρειών που χρησιμοποιούνται ως πληρεξούσιοι από εχθρικές δυνάμεις. Η προστασία των κρίσιμων υποδομών αποτελεί επίσης προτεραιότητα.

 

10. Ελευθερία δράσης και ικανότητα διεξαγωγής στρατιωτικών επιχειρήσεων. Αυτό αναφέρεται στην προθυμία των γαλλικών ενόπλων δυνάμεων όχι μόνο να εμπλακούν σε μάχες υψηλής έντασης, αλλά και να αναπτύξουν τις δυνάμεις τους το συντομότερο δυνατό και να εισέλθουν πρώτες στο πεδίο της μάχης "με ή χωρίς την πιθανή υποστήριξη των συμμαχικών χωρών".

 

Και εδώ είναι ορατές σοβαρές φιλοδοξίες να αναδειχθεί ως ο στρατιωτικός ηγέτης της Ευρώπης, με την επιθυμία να είναι αυτόνομη και να αναπτύξει ευρείες συνεργασίες. Αν και στο πλαίσιο των αποτυχιών της Γαλλίας στην Αφρική, οι οποίες έδειξαν μια αδύναμη πολεμική ικανότητα, ορισμένες θέσεις θα είναι αρκετά δύσκολο να καλυφθούν.

 

Λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση της ετοιμότητας μάχης που ανακοίνωσε προηγουμένως η Γερμανία, από την αύξηση του στρατιωτικού προϋπολογισμού μέχρι την πρόσληψη μελλοντικών στρατιωτών της Bundeswehr, βλέπουμε μια πιο συνεκτική εικόνα που παρουσιάζει μια αλλαγή στη δομή των ενόπλων δυνάμεων της ΕΕ με το σαφές συμπέρασμα ότι αυτό γίνεται εναντίον της Ρωσίας.

 

geopolitika.ru   

μετάφραση: Con